Rejestr i ewidencja zabytków z terenu gminy Przedbórz

 Wojewódzki rejestr i ewidencja zabytków zawiera spis obiektów o walorach historycznych i architektonicznych.  Czym różni się rejestr zabytków od ewidencji zabytków? 

 Po pierwsze liczebnością wpisanych obiektów. Ewidencja zawiera ich znacznie więcej. Rejestr mniej - w Przedborzu jest ich tylko 6: 

1. kościół pod wezwaniem św. Aleksego; 

2. budynek po karczmie mieszczący obecnie Muzeum Ludowe;

3. park przy ul. Trytwa;

4. ratusz miejski;

5. kamienica z podcieniami w rynku;

6. układ przestrzenny miasta. 

 Ewidencja zabytków i ich rejestr nie różnią się tylko liczebnością . Zupełnie inny jest też zakres ochrony zabytków wpisanych do ewidencji i do rejestru. Wpisanie nieruchomości do rejestru zabytków, o co zabiegać może także właściciel, nadaje organom konserwatorskim uprawnienia do ingerowania w zabytek. Tym samym ograniczone zostaje samodzielne dysponowanie nim. Zgoda konserwatora jest bowiem niezbędna np. przy prowadzeniu robót budowlanych, prac konserwatorskich, umieszczaniu na zabytku urządzeń technicznych, reklam, czy napisów, a także przy podejmowaniu działań, które mogłyby prowadzić do zmiany wyglądu zabytku.

Z kolei objęcie nieruchomości jedynie ewidencją nie wywołuje niemal żadnych konsekwencji po stronie właściciela. Z punktu widzenia formalnego ewidencja jest bowiem jedynie zbiorem informacji o nieruchomościach zabytkowych, który nie daje organom konserwatorskim uprawnień do ingerowania w uprawnienia właściciela, jak w przypadku zabytków wpisanych do rejestru. W praktyce, właściciel nieruchomości znajdującej się w ewidencji, ale niewpisanej do rejestru, chcąc dokonać zmian w wyglądzie budynku, zgłasza tę informację do lokalnego urzędu gminy, a urząd może (ale nie musi) zasięgnąć opinii konserwatora zabytków.